Ξηροφθαλμία - Αίτια, διάγνωση και θεραπευτικές επιλογές

Η ξηροφθαλμία αποτελεί μια αρκετά συχνή πάθηση η οποία προκαλείται από δυσλειτουργία της δακρυϊκής στιβάδας που ενυδατώνει το μάτι. Πριν αναλύσουμε περισσότερο την πάθηση αυτή και τα αίτια που την προκαλούν, καλό θα ήταν να αναφέρουμε μερικές λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του ματιού.

Όπως είναι γνωστό, ένα στρώμα δακρύων εκκρίνεται από αδένες γύρω από το μάτι, το οποίο προσφέρει μηχανική και λιπαντική λειτουργική δράση. Ταυτόχρονα, προστατεύει από διάφορες βλαβερές  περιβαλλοντικές ουσίες και αλλεργιογόνα, διατηρεί την όραση ευκρινή και λιπαίνει την κερατοειδή επιφάνεια.

Τι είναι η ξηροφθαλμία;

Ως ξηροφθαλμία λοιπόν ορίζεται η αδυναμία παραγωγής κανονικής ποσότητας δακρύων ή η διαταραχή στην ποιότητά τους. Αποτέλεσμα αυτού, τα μάτια γίνονται ευερέθιστα, ξηρά και ο ασθενής νιώθει ένα αίσθημα καύσου και θόλωμα της όρασης. Μάλιστα, δεν θα πρέπει να παραλείψουμε και το γεγονός ότι μερικές βαριές μορφές ξηροθφαλμίας μπορεί να είναι αρκετά επικίνδυνες για το μάτι, όπως για παράδειγμα σε κάποια συστημικά, αυτοάνοσα νοσήματα.

Ποια είναι τα αίτια της ξηροφθαλμίας;

Αρκετές είναι οι αιτίες που μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση ξηροφθαλμίας. Η βασικότερη θα λέγαμε ότι είναι η διαδικασία της γήρανσης. Καθώς ο άνθρωπος μεγαλώνει ηλικιακά, το σώμα παράγει λιγότερες λιπαρές ουσίες,η έλλειψη των οποίων, προσβάλλει και τη δακρυϊκή στιβάδα, με αποτέλεσμα να αφήνει περιοχές  του κερατοειδούς στεγνές.

Ωστόσο η ηλικία δεν είναι ο μόνος παράγοντας που οδηγεί στην εμφάνιση ξηροφθαλμίας. Καθοριστικό ρόλο διαδραματίζουν και οι συνθήκες του περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, παρατηρείται ότι σε άτομα που διαμένουν σε περιοχές με μεγάλο υψόμετρο και ζεστό αέρα, τείνουν να εμφανίζουν συχνότερα την πάθηση της ξηροφθαλμίας. Επιπρόσθετοι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση της πάθησης είναι:

•Καπνός και τσιγάρο

•Χρήση φακών επαφής

•Έντονη προσήλωση σε οθόνη υπολογιστή

•Προβλήματα στον θυρεοειδή

•Σύνδρομο Sjögren

•Σακχαρώδης διαβήτης

•Νόσος πάρκινσον

•Βλεφαρίτιδα

•Ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές

•Επεμβάσεις καταρράκτη ή διαθλαστικά χειρουργεία,

•Επεμβάσεις Laser.

Τέλος, οι γυναίκες που έχουν περάσει την εμμηνόπαυση παράγουν συνήθως μικρότερη ποσότητα δακρύων. Κάτι που φυσικά μπορεί να οδηγήσει σε ξηροφθαλμία.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας;

Από τα βασικά συμπτώματα της πάθησης είναι το αίσθημα καύσου στα μάτια, η φαγούρα και ένα αίσθημα ξένου σώματος. Ωστόσο αρκετές είναι οι φορές που το άτομο  που πάσχει από ξηροφθαλμία μπορεί να νιώθει φαγούρα, θολή και μειωμένη όραση, βλεφαρισμό.

Σημαντικό επίσης να τονίσουμε, ότι σε άτομα που ήδη πάσχουν από ξηροφθαλμία, τα συμπτώματα μπορεί να αυξηθούν σημαντικά μετά το διάβασμα, την χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή ή την παρακολούθηση τηλεόρασης,καθώς  τότε μειώνεται η συχνότητα του βλεφαρισμού.

Θεραπεία της ξηροφθαλμίας

Ο συνηθέστερος τρόπος για την αντιμετώπιση της ξηροφθαλμίας είναι η χρήση τεχνητών δακρύων. Το υαλουρονικό νάτριο  στις οφθαλμικές σταγόνες σε διάφορες συγκεντρώσεις ανάλογα την περίπτωση,έχει  εξαιρετικές ιξωδοελαστικές και λιπαντικές ιδιότητες και υψηλή κατακράτηση νερού,που ενυδατώνει και λιπαίνει την επιφάνεια του οφθαλμού,μειώνοντας την τριβή κατα την διάρκεια των οφθαλμικών κινήσεων. 

Στο φαρμακείο μας μπορείτε να βρείτε μια μεγάλη ποικιλία σε τεχνητά δάκρυα, χωρίς συντηρητικά , που θα σας βοηθήσουν να εξαλείψετε τους ερεθισμούς. Ορισμένες φορές μπορεί να χρειαστεί να δοκιμάσετε περισσότερα είδη μέχρι να βρείτε αυτό που σας προσφέρει την κατάλληλη ανακούφιση. Ειδικότερα, ανάλογα το είδος της ξηροφθαλμίας, μπορείτε να βρείτε:

•Υδατώδη τεχνητά δάκρυα τα οποία προσφέρουν ανακούφιση για μικρό χρονικό διάστημα. 

•Πηκτά τεχνητά δάκρυα τα οποία προσκολλώνται στο μάτι για μεγαλύτερο διάστημα. 

Εάν παρά τις δοκιμές διαφόρων τεχνητών δακρύων τα συμπτώματα επιμένουν, καλό θα ήταν να προβείτε σε μια ιατρική εξέταση προκειμένου να αξιολογηθεί η αιτία του προβλήματος. Ο θεράπων ιατρός θα σας προτείνει και την κατάλληλη θεραπεία ή χειρουργική επέμβαση εάν κρίνεται απαραίτητο.